Boterham met hagelslag

Woensdagochtend, daar zat ik dan met mijn boterham met hagelslag op de bank. Net zoals alle andere ochtenden is het een gewoonte geworden dat ik mijn Facebook check tijdens het ontbijt. In eerste instantie zag ik niks boeiends totdat mijn oog viel op een opmerkelijk nieuwsbericht: “Lugubere ontdekking: man vindt dode muis in brood.”  Mijn boterham bleef haken tussen het bord en mijn mond. Nieuwsgierig klikte ik het artikel aan en begon het aandachtig te lezen. "Een man uit Eindhoven heeft een lugubere ontdekking gedaan in zijn net gekochte zak brood: er lag een dode muis in.”

Na het lezen van de eerste zin smeet ik de boterham met hagelslag vol afschuw terug op mijn bord en drong de akelige gedachte tot mij door dat ik op dat moment ook heerlijk aan een boterham met hagelslag  zat te knagen. Een naar gevoel bekroop me. Mijn gedachten draaiden ineens op volle toeren; “Wat kan er allemaal ongewild in mijn brood zitten?”
Ineens leek de boterham met hagelslag veranderd in een afschuwelijk monster. Zorgvuldig heb ik de boterham met hagelslag in de prullenbak gegooid. Het nieuwsbericht drukte gelijk al een stempel op de dag die nog maar net begonnen was!

De uren ernaar heb ik er niet meer aan gedacht totdat het lunchtijd was. En tja.. wat pak je dan meestal? Juist een boterham. Na een grondige ‘broodinspectie’ waagde ik het erop. Toch leek het net of mijn gedachte de smaak van het brood beïnvloedde. De tweede boterham smaakte al een stuk beter naarmate mijn gedachte tot rust kwam. En ja het was een boterham met hagelslag! 

Voor mijn eigen gemoedsrust was het beter geweest dat ik het bericht helemaal niet had gezien. Het beschuit met muisjes krijgt in mijn ogen ineens een hele andere wending... Bah!! Ik bedenk me eigen vanaf nu wel een paar keer voordat ik het brood vol overgave opeet! De boterham met hagelslag kijk ik vooraan wel anders naar. De mensen onder ons die nu lekker aan iets lopen te knabbelen, eet smakelijk! :)

Voor de nieuwsgierige mensen hier nog de link van het nieuwsbericht waar mijn boterham met hagelslag verhaal op gebaseerd is.

Streekbroden deel 3

Deze week alweer het laatste deel van de streekbroden. Deze week zullen de provincies Overijssel, Utrecht, Zeeland en Zuid-Holland voorbij komen.

Streekbroden Overijssel

Een specialiteit uit de streek Salland in Overijssel is het eierbrood. Door de toevoeging van eieren krijgt het brood een luchtig effect en is het brood geel gekleurd. Ook is er aan dit brood citroenrasp en kaneel toegevoegd dat zorgt voor de aparte smaak en aroma. Daarnaast kent Overijssel de Oberländer. Dit is een broodsoort waarin veel rogge is verwerkt. Door de toevoeging van karnemelk krijgt het brood een lichtzure smaak. De Twente roggestoet is een op de vloer gebakken brood. Deze wordt gebakken met een combinatie van rogge- en tarwebloem. Tot slot de bekende krentenwegge. Vroeger was deze alleen bekend in de streek Twente, maar tegenwoordig is de krentenwegge ook ver daarbuiten erg bekend.

Streekbroden Utrecht

Utrecht staat bekend om haar ossenbroodjes. Deze langwerpige broodjes zijn gevuld met krenten en rozijnen. De Sint-Nicolaas of tollentijnbroodjes zijn kleine witte bolletjes, die vroeger speciaal werden gebakken op de feestdag van Sint Nicolaas van Tollentijn. Ook Utrecht kent haar eigen krentenbrood, Spakenburger krentenbrood. Daarnaast kent Utrecht nog twee broodsoorten. Het vloertarwe brood uit de Lopikerwaard, dit is bruinbrood op de ovenvloer gebakken van 2/3 tarwemeel en 1/3 tarwebloem. Het tweede soort is het Utrechtse volkorenbrood, deze wordt gemaakt van een ‘slappe deeg’ waarin veel vocht is verwerkt.

Streekbroden Zeeland

De provincie Zeeland kent het palingbroodje. Zoals de naam van dit broodje al doet vermoeden is er in dit broodje een moot paling verwerkt. Doordat het graat nog in de paling zit, is het aan te bevelen de palingbroodjes te eten alsof men een mondharmonica in de mond neemt. Het kruidbrood is een broodsoort die afkomstig is uit de streek tussen Middelburg en Westkapelle. De vulling van het brood bestaat uit sukade met anijszaad en een klein beetje foelie of nootmuskaat. Tot slot de bolussen of jikkemienen. Dit zijn licht kleverige broodjes met een kaneelsmaak.

Streekbroden Zuid-Holland

Tot slot de provincie Zuid-Holland. Deze provincie kent maar liefst vijf verschillende broodsoorten. Het ‘Haags ontbijt’ is een ontbijt met meerdere soorten kleine, luxe broodjes speciaal gebakken voor het zondags ontbijt en voor kinderpartijtjes. De krentenkater is een krentenbroodje in de vorm van een duivekater. Timpen is een langwerpig krentenbroodje goed gevuld met krenten, rozijnen en gekonfijte vruchten. Daarnaast kent de provincie Zuid-Holland het broodsoort Rotterdammers. Dit is een krokant brood dat op de plaat wordt gebakken. Oorspronkelijk komt dit brood uit Rotterdam, maar tegenwoordig hebben ook veel bakkers buiten Rotterdam dit broodsoort in hun assortiment. Tot slot de kruid- of bloedbroodjes. Door de toevoeging van rommelkruid hebben deze broodjes een rode kleur.

Met opa naar de bakker

Vandaag eens even geen feitjes, weetjes en geschiedenis, maar gewoon een goede oude herinnering aan vroeger: met opa naar de echte bakker.

Vrijdagmiddag om kwart over drie gaat de bel. Weekend. In mijn ogen altijd het beste moment van naar school gaan… weer naar huis gaan. 10 minuten op de fiets en dan lekker spelen met vriendjes en vriendinnetjes. En natuurlijk even naar opa en oma.

Mijn opa en oma wonen in hetzelfde huis als waar wij wonen, dus ik zie ze elke dag. En op vrijdagmiddag wordt altijd even met opa overlegd hoe laat we zaterdagmorgen naar de echte bakker in het dorpje naast ons gaan. Er wordt genoteerd wie in de familie hoeveel brood, bolletjes, croissantjes of gebak nodig heeft. Opa heeft op vrijdagmiddag altijd een heel lijstje klaar liggen, die hij dan zaterdagmorgen mee neemt naar de echte bakker in het dorp verderop.

We vertrekken om 9 uur en ik mag bijna altijd mee. Ik heb zo mijn eigen ‘taken’. Ik draag de grote boodschappentas en zet een grote doos achter in de auto. Hier kunnen we straks alle broden in pakken. Op zaterdagmorgen is het altijd druk bij de bakker. Maar het is dan ook een goede en echte bakker waar zo ongeveer heel het dorp haar brood vandaan tovert. Achter de toonbank staat de mevrouw van de bakkerswinkel. Achter haar liggen allerlei soorten broden; kleine en grote, donkere en lichte, met pitjes en zonder pitjes. Voor haar in de vitrine liggen harde broodjes, taartjes en petit fours. En dan liggen er nog krentenbroden, suikerbroden en pakjes roggebrood achter mij in de winkel. Als wij aan de beurt zijn begint opa met het voorlezen van zijn lijstje. De mevrouw die ons helpt pakt, snijdt en zoekt al onze spullen op het lijstje bij elkaar. Wat zij op de toonbank legt, pak ik in de tas of in de doos zodat opa verder kan met het aanwijzen van de spullen op zijn lijstje. Zodra hij heeft betaald komt het beste moment van meegaan met opa naar de bakker: je krijgt een stukje van een wit bolletje, voor het ‘helpen’. En gelukkig dat je er mee bent. De zaterdag kan niet meer stuk.

Hot item: Koolhydraatarm brood

Koolhydraatarm brood wint snel terrein in Nederland. Met de opkomst van nieuwe soorten koolhydraatarme diëten wordt de vraag naar koolhydraatarm brood steeds groter. De grote vraag van de consument wordt opgepikt door leveranciers wat prettig is voor veel mensen die tijdens het afvallen het brood niet kunnen laten staan! Koolhydraatarm brood biedt een prima alternatief.

Waarom koolhydraten?

Koolhydraten zijn voedingsstoffen die ons lichaam energie geven en zijn dus onmisbaar voor ons allemaal. Koolhydraten zitten in bijna alle voedingsstoffen. Vooral in graanproducten zoals brood en pasta zitten erg veel koolhydraten. Om goed te functioneren heeft ieder mens koolhydraten nodig, maar niet teveel! Als je veel koolhydraten rijk voedsel eet, betekent het vaak dat je een tekort aan eiwitten en vetten binnenkrijgt.

Waarom koolhydraatarm brood?

In traditioneel brood zit tarwemeel. Tarwemeel is een koolhydratenbom. Als je wilt afvallen dan is koolhydraatarm brood een goed alternatief in plaats van traditioneel brood. Koolhydraatarm brood bevat minimaal dertig 30% minder koolhydraten dan traditioneel brood. Bij koolhydraatarm brood wordt tarwemeel gedeeltelijk vervangen door sojameel. Sojameel bevat veel meer eiwitten wat dient als bouwstof voor ons lichaam! Maar.... je zou dan verwachten dat koolhydraatarm brood minder calorieën bevat dan gewoon brood. Toch is het tegendeel waar. In koolhydraatarm brood wordt vaak gezonde noten en zaden toegevoegd die van nature rijk zijn aan voedingsvezels. Voedingsvezels geven een verzadigd gevoel. Daarnaast wordt er in koolhydraatarm brood vaak gebruik gemaakt van extra olie of margarine wat extra calorieën met zich meebrengt dan traditioneel brood.

Conclusie

Koolhydraatarm brood zit in de lift. Het is een gewild product voor velen die met overgewicht kampen en een koolhydraatarm dieet volgen, maar toch niet van het brood af kunnen blijven. Koolhydraatarm brood biedt dan een goed alternatief om brood te eten en een tekort aan voedingsvezels te compenseren. Door het verzadigende effect van voedingsvezels zal je automatisch minder eten en gewicht verliezen ondanks koolhydraatarm brood door alle toegevoegde ingrediënten over het algemeen meer calorieën bevat!

Nieuwsgierig hoe je zelf koolhydraatarm brood maakt? Klik dan op de link!

Streekbroden deel 2

Vorige week zijn in mijn blog over streekbroden de provincies Drenthe,  Flevoland, Friesland en Gelderland voorbij gekomen. Deze week zal ik wat meer vertellen over de streekbroden van de provincies Groningen, Limburg, Noord-Brabant en Noord-Holland.

Streekbroden Groningen

Naast Friesland kent ook de provincie Groningen haar eigen roggebrood soort, namelijk Groninger roggebrood. Dit roggebrood wordt op een bijzonder manier bereid met de ‘zoetpan’, hierin zit een mengsel van roggebrood en stroop. Groninger schoten zijn broodjes gebakken van melkdeeg. Het uiterlijk kenmerkt zich door het groot model puntbroodje. Tot slot kent Groningen het hardbrood. Hardbrood is een houdbaar product en wordt verkocht onder de naam ‘knappertjes’.

Streekbroden Limburg

Naast de Limburgse vlaaien kent Limburg ook een aantal streekbroden. Allereerst het Krombroodje. Zoals het woord al doet vermoeden is dit een broodje met een kromme vorm. De Nonnenvotten zijn in de frituur gebakken broodjes. Voor de naam Nonnenvotten zijn verschillende verklaringen in omloop in Limburg. Ook Limburg kent haar eigen roggebrood, Limburgs roggebrood. Er zijn twee soorten Limburgs roggebrood, namelijk donker en licht. In het donkere roggebrood is alleen roggemeel verwerkt, in het lichte roggebrood is een mengsel van rogge- en tarwemeel en tarwebloem verwerkt. Het Limburgs roggebrood kenmerkt zich door de licht zure smaak. Tot slot het Sterrenbrood. Dit broodsoort is samengesteld uit 1/3 roggemeel, 1/3 tarwemeel en 1/3 tarwebloem. Het is een bijzonder smakelijk broodsoort dat dagenlang zijn versheid behoudt.

Streekbroden Noord-Brabant

De provincie Noord-Brabant kent als streekbrood onder andere het worstenbroodje, ook wel bekend van Roy Donders. Het worstenbroodje is de bekendste broodspecialiteit van Brabant. Vooral tijdens Carnaval en Kerstmis worden er door de Brabanders grote aantallen worstenbroodjes gegeten. Voor de vulling van de broodjes hebben veel bakkers in Brabant hun eigen recept. Het Anijsbrood is een brood met royale toevoeging van boter en eieren waarin ook anijszaad is verwerkt. Het is een specialiteit van de West-Brabanders. Daarnaast kent Brabant ook het broodje genaamd, Mikkemannen. Mikkemannen zijn poppetjes van brooddeeg die in de schoen gestopt konden worden in plaats van speculaas. De Ruitjesmik is een wit brood in bolvorm. De bovenkant van het brood heeft verschillende ruitjes, deze worden met een scherp mesje voor het bakken in het brood gesneden. En ook Noord-Brabant kent haar eigen roggebrood, namelijk Brabants roggebrood. Het is een licht soort roggebrood, die verschillende recepten kent. Tot slot Klontjesmik, het Brabantse suikerbrood. De naam maakt het al duidelijk, in het deeg is een hoeveelheid kleine klontjes suiker verwerkt.

Streekbroden Noord-Holland

De provincie Noord-Holland kent twee soorten krentenbrood, namelijk het West-Fries Krentenbrood en de Hoornse Broeder. Beide broden bevatten veel krenten en een laag basterdsuiker. Daarnaast kent Noord-Holland ook het broodsoort Duivekater, dit is fraai gevormd vloerbrood die wat zoet van smaak is. Het uiterlijk van de Duivekater varieert per plaats van herkomst. De Galles is een vlechtbrood. Dit vlechtbrood kan gebakken worden met of zonder bestrooiing van blauw maanzaad. Tot slot de Flippen. Dit zijn vloerkadetten die speciaal door de Volendamse bakker gebakken worden. zij worden met vier stuks aan elkaar gebakken op de ovenvloer.

Volgende week in het laatste deel streekbroden zullen de overige provincies aan bod komen. Tot dan!

Do’s en don’ts van het bakken van brood

Nu hebben wij een gemakkelijk recept voor brood bakken op onze blog staan. Maar nu zijn er natuurlijk altijd nog een paar mensen die niet van die keukenprinsesjes zijn. Vandaar deze do’s en don’ts waarmee het brood bakken wel móet lukken.

Do's

• Gebruik verse gist; dat geeft een luchtiger resultaat (dus lekkerder).
• Gebruik fijn zeezout; bevat meer mineralen (lees: jodium, calcium en magnesium) dan gewoon keukenzout.
• Volg de recepten nauwkeurig en weeg alles - ook vloeistoffen; bij het maken van een goed deeg zijn de juiste verhoudingen van groot belang.
• Probeer verschillende broodrecepten; zo ontdek je welke kneedtechniek jij het fijnst en het lekkerst vindt.
• Laat deeg rijzen onder een vochtige warme theedoek; dit komt het rijzen ten goede.
• Controleer tijdens het rijzen of de theedoek nog warm en vochtig genoeg is.
• Gebruik een broodbakblik dat aan de buitenkant donker van kleur is; een donkere kleur geleidt de warmte beter.
• Snij het deeg, voor het bakken, aan de bovenkant in; zo voorkom je dat het aan de onderkant scheurt.

Don’ts

• Zout direct met de gist mengen; de rijzende werking van gist wordt dan afgebroken. Meng daarom het zout eerst met het meel of de bloem.
• Bestuif je handen niet met bloem tijdens het kneden; ongemerkt voeg je heel wat grammen bloem toe waardoor het deeg een stijve structuur krijgt.
• Deeg laten rijzen naast de kachel of verwarming; het is daar te warm waardoor het deeg te snel rijst en al langzaam gaart voordat het voldoende gerezen is.
• Deeg laten rijzen in een kom die even groot is als het ongerezen deeg; dan heeft het deeg geen ruimte om te rijzen. Gebruik daarom een kom die twee keer zo groot is als het ongerezen deeg.

Én vergeet vooral de belangrijkste ‘’do’’ na het brood bakken niet: Geniet ervan!

Pain de France

Pain de France
France (Frankrijk): flesje wijn, Eiffeltoren, mannetje met baret en een stokbroodje. Typisch Frankrijk.

Pain (brood) is voor de Fransen net zo belangrijk als voor ons Nederlanders. Pain de France bestaat in vele variaties, maar hebben allemaal één ding gemeen: ze zijn allemaal dagvers. De bakkers bakken dagelijks verschillende soorten en hoeveelheden brood. De gemiddelde hoeveelheid brood dat een fransman per dag eet, ligt rond de 300g.

Net als in Nederland kent Frankrijk ook verschillende broodvariaties. Denk bijvoorbeeld aan de croissant, het chocoladebroodje, stokbrood of broden met iets extra’s zoals bijvoobeeld rozijntjes, hazelnoten, abrikozen of vijgen.

Stokbrood feitje

Een stokbrood is een stokbrood zou je zeggen. Maar is dat nou ff net niet het geval. Een baguette is namelijk niet zomaar een stokbrood. Een baguette heeft een bepaalde lengte, gewicht en dikte.

Om verwarring te voorkomen als we lekker op vakantie gaan naar Frankrijk en ’s ochtends met onze slippertjes en korte broek met t-shirt bij de bakker staan: doorgaans worden de volgende gewichten aangehouden (kan echter per regio verschillen):

            Een pain :         400g

            Een baguette:   200-250g

            Een bâtard:       250g (maar is korter dan een baguette)

            Een ficelle:       100-120g

Hebben we dat ook weer helder.

Mini woordenboek - Pain de France 

De bakker = le Boulanger

De bakkerij = la boulangerie

Een brood = un pain

Een broodje = un petit pain

Een stokbrood = une baguette

Een croissant = un croissant

Een broodje ham = un sandwich au jambon

Het is voor de bakker = l'affaire est dans le sac

Zijn brood verdienen = gagner sa vie

Brood op de plank hebben = avoir ce qu'il faut pour vivre

Als warme broodjes over de toonbank vliegen = se vendre comme des petits pains